Samenvatting

Discussies (1)

• Forum reacties
  startvraag / stelling  

  Harry Wouters:

  Graag reacties op deze casus

  ---

  
  

  Lou Jagt

  Helder verbatim weergegeven episoden uit een mw.proces waarbij wordt gefocust op het sociale netwerk van cliente (ecologische hulpverlening).
  Naast de focus op het sociale netwerk zie ik een toepassing van, in ieder geval aspecten van, TGH (taakgerichte hulpverlening.
  De combinatie van deze beiden methoden blijkt in deze situatie effectief.

  
  

  Hilde Vlaeminck

  Een "mooie" casus , toegankelijke en interessante tekst.
  Enkele reflecties:
  1. Bij trefwoorden zou ik ook ook aangeven "langdurige begeleiding"
  2. Reflectie van de MWer na 10 jaar begeleiding zou ik niet als een interview weergeven. Teveel overbodige spreektaal. Beter gevatte synthese rond enkel items: vb: reflectie mbt effect van hulpverlening ; reflectie mbt het methodisch concept van de helper..
  3. Links zouden ook kunnen worden aangegeven met vragen ipv met kernwoorden. Vb : Welke soorten vragen stel je bij het problematiseren ?...
  4. Bij "culturele vragen" zou ik ook enkele voorbeelden geven, net zoals je dat deed bij de andere soorten vragen.
  5. Er zijn duidelijke verbanden tussen TGHV bij diverse links die we zeker ook kunnen aanwenden bij andere cases.
  6. Eerste uitgangspunt bij emanciperende hulpverlening zou ook een algemeen uitgangspunt kunnen zijn voor elke casusinbrenger.
  Misschien kan dit in een centrale bladzijde worden opgenomen.
  7. Een casus die in elk geval voor mijn studenten didactisch bruikbaar is omwille van de methodische onderbouwing.
  Met dank aan Harry Wouters.
  

  
  Harry Wouters | 29/11
  Langdurige begeleiding dient zeker in de trefwoorden te staan. Interview na tien jaar begeleiding: Ik heb dit interview met name opgenomen omdat ik wilde laten zien dat het hier niet om een kortdurende successtory gaat en dat de problematiserende aanpak geen tovermiddel is. Overigens lijken de twee reflectiepunten die je noemt me heel zinnig. Welke soorten vragen stel je bij problematiseren: zie toegevoegde link "vragen stellen" Voorbeelden culturele vragen Ieder sociaal systeem (bv gezin, klas, vriendenkring, politieke partij) kent een structurele en een culturele dimensie. De struktuur bestaat o.a. uit posities en de sociale afstand daartussen. De cultuur van een sociaal systeem omvat normen, waarden, doeleinden en verwachtingen.Hier worden culturele vragen van afgeleid. Cultuur en structuur zijn alleen analytisch te onderscheiden. In werkelijkheid zijn ze interdependent. Anneloes heeft een verstandelijke handicap. Omdat ze gehandicapt is, heeft ze in de meeste sociale systemen waarvan ze deel uit maakt een lage status. En als deelnemer van die systemen geeft zij zichzelf ook een lage status. (Paulo Freire: iedere onderdrukte heeft de onderdrukker in zich). Ze voelt zich minderwaardig. Een culturele vraag aan Anneloes is op grond waarvan ze zichzelf minder waard vindt dan anderen? En of ze kan bedenken op grond waarvan ze evenveel waard is als ieder ander mens? En hoe ze dat zou kunnen duidelijk maken aan anderen? En hoe ze dan zou kunnen reageren op mensen die haar inderdaad minder waard vinden? In de hulpverlening aan mensen met een verstandelijke handicap spelen culturele vragen een belangrijke rol, bijvoorbeeld als het gaat om het halen van een rijbewijs, (begeleid) zelfstandig gaan wonen, het hebben van sex of het krijgen en opvoeden van eigen kinderen.

  
  

  Geert van der Laan

  Toegevoegd twee casussen waar ook sprake is van "pesten op het werk" :

  (zie links : "Pesten op het werk" en "Conflicten op het werk")
  Wat zijn de verschillen en overeenkomsten....
  

  
  

  Geert van der Laan | 29/11

  Het leuke van de nieuwe uitwerking van Anneloes is dat er getetailleerde ecogrammen in zijn verwerkt. Dat smaakt naar meer.
  
  Zie ook door mij toegevoegde websites:
  http://www.thesociometry.com/
  http://www.cas.usf.edu/social_work/family/genogram.html
  http://psy1.clarion.edu/JMS/cptgenogram.html
  

  
  Geert van der Laan | 29/11
  In de redactie hebben we naar aanleiding van casus Anneloes een discussie gehad over het belang om ons niet alleen te concentreren op problemen, maar ook op de mogelijkheden die clienten hebben. Dat moet worden opgenomen in de classificaties in het casusmodel, maar belangrijk is ook dat we daarover in discussie gaan. Discussie geopend! (Graag reactie van Harry Wouters). Ik verwijs als eerste naar een website over Korte Oplossingsgerichte Therapie: http://www.nikto.nl/ NIKTO=Nederlands Instituut voor Korte Oplossingsgerichte Therapie Omdat de oplossingsgericht therapeut de client aanspreekt op zijn competentie (in plaats van op zijn tekorten) en nauw aansluit op zijn motivatie, blijkt therapie kort tot zeer kort te kunnen zijn. Amerikaans en Belgisch onderzoek toont gemiddelden van 5 zittingen voor een volledige behandeling.

  
  Harry Wouters | 29/11
  Het is me volledig onduidelijk waarom je deze website op dit moment in deze casus aan de orde stelt. Therapie betekent geneeswijze. In het maatschappelijk werk genezen we gelukkig niet en hebben we het niet over patienten. Therapie staat haaks op emanciperende hulpverlening. Het is de therapeut die therapie geeft en daardoor geneest de patient als het goed is. Bij emanciperende hulpverlening is de hulpverlener degene die vragen stelt en is de hulpvrager degene die naar eigen antwoorden zoekt .

  
  

  Lou Jagt | 29/11

  Alles of Niets. Met belangstelling de bijdrage gelezen van Geert v.d.Laan over oplossingsgerichte therapieen.
  Enkele korte reacties: in de eerste plaats denk ik dat het van wezenlijk belang is om bij het werken met clienten in het maatschappelijk werk oog te hebben voor wat clienten aan sterke kanten hebben. Het uitbouwen van waar ze goed in zijn geeft veelal goede aanknopingspunten voor veranderingen. In moderne maatschappelijk werk imethoden wordt zeker ook aandacht hieraan geschonken., hoewel in de praktijk dat mogelijk te weinig gebeurt.
  In de tweede plaats vind ik dat een werkwijze waarbij analyse van wat clienten als problemen ervaren als volstrekt onbelangrijk wordt gezien doorslaat naar de andere kant. Een aanpak die in bepaalde situiaties werkt wordt uitvergroot en als de ontdekking van de eeuw gepresenteerd. Mijn ervaring met dit soort zaken is dat je de waarde ervan in de praktijk zal moeten toetsen en zien of je met bepaalde clienten aspecten van de aanpak kunt integreren.
  

  
  Geert van der Laan | 29/11
  Niets ! Beste Lou, Je hebt gelijk, maar ik kan het je nog sterker vertellen. Onderstaande methode heet Blinde Versterking. De naam zegt het al. Men negeert eenvudigweg de problemen. (Graag reactie van Harry Wouters, want die heeft tenslotte deze discussie uitgelokt) Beenackers, A.A.J.M., B.E.E.Bruins, F.S. Prins, Blinde versterking: klachten verhelpen zonder erop in te gaan. MGv, 1996/6. P. 607 e.v. Auteurs beschrijven een nieuwe gedragstherapeutische benadering die formeel bekend staat als constructuionele gedragsanalytische begeleiding?, maar die ze presenteren onder de naam "blinde versterking"?. Deze term slaat op het zodanig versterken van het klachtvrije gedragsrepertoire van de client dat de klachten vanzelf verdwijnen. De hulpverlener verdiept zich niet in de klachten van de client en gaat ook niet na hoe die klachten zijn ontstaan. Zelfs hoeft hij niet te onderzoeken door welke factoren de klachten in stand worden gehouden. Deze benadering is een reactie op de eliministische visie: datgene dat aanleiding geeft tot klachten moet uitgeschakeld worden. Volgens de constructionele benadering moet datgene dat geen aanleiding geeft tot klachten zodanig versterkt worden dat het probleemgedrag zijn functie verliest, daardoor overbodig wordt en verdwijnt. Er moet dus niet afgeleerd, maar aangeleerd worden. Het gedragsanalytische aspect komt naar voren doordat de sturing van het organisme in de omgeving wordt gelokaliseerd en niet in het organisme zelf.. De buitenwereld van de client komt centraal te staan en niet de binnenwereld. Het model is ontwikkeld door de Nederlandse gedragstherapeute Bakker-de Pree. Die benadrukt dat alleen het versterken van het aanwezige positieve gedragsrepertoire blind kan geschieden. Voor het aanleren van een alternatief repertoire? in het geval dat blinde versterking ontoereikend is - moet het functioneren van de client nader in kaart gebracht worden. Om zich te kunnen handhaven moet iemand voortdurend inhaken op zijn omgeving. Ieder mens doet dat door te reageren op die aspecten van zijn omgeving, die hem in het verleden in staat hebben gesteld iets te doen dat hem greep gaf op de situatie waarin hij verkeerde. Voor ieder mens zijn dat weer andere aspecten , omdat ieder op zijn eigen manier geleerd heeft in te spelen op zijn omgeving. Omdat dit leerproces uniek is, ontwikkelt ieder mens een eigen karakteristieke stijl van doen en laten; een persoonlijke manier om zich staande te houden. Deze persoonlijke stijl is iemands sterkste kant., omdat juist hieraan de mogelijkheid wordt ontleend om zich in uiteenlopende situaties te handhaven. Zolang iemand in zijn omgeving voldoende aanknopingspunten vindt om zich van zijn sterkste kant te laten zien, heeft hij greep op de situatie.. Hij kan door iets te doen zijn eigen toestand consolideren of verbeteren en voelt zich daardoor veilig, sterk en comfortabel. De ontwikkeling van klachten is dan vrijwel uitgesloten. Eigenlijk wordt hier een soort competentiebegrip gebruikt. Immers als iemand in een omgeving komt waarin geen beroep wordt gedaan op de in het verleden ontwikkelde competenties, zal ontregeling optreden. Door gebrek aan houvast verliest het individu de controle over de omgeving en het eigen handelen. Dit is dus sterk situatiegebonden. In andere situaties, waarin wel een beroep wordt gedaan op het vertouwde handelingsrepertoire, treedt geen controleverlies op.

  
  

  Wim Tiesinga | 29/11

  Bij deze casus is het goed gelukt om aan de vraagkant te blijven. Een inschatting van de verhouding draaglast en draagvermogen gingen hier, neem ik aan, aan vooraf.
  Mensen met een verstandelijke handicap vragen m.i. vaak een structuur verlenende hulpverlening. (stap voor stap met veel creativiteit). Het introspectief vermogen is immers gering.
  

  
  

  Wim Tiesinga | 29/11

  Bij deze casus is het goed gelukt om aan de vraagkant te blijven. Een inschatting van de verhouding draaglast en draagvermogen gingen hier, neem ik aan, aan vooraf.
  Mensen met een verstandelijke handicap vragen m.i. vaak een structuur verlenende hulpverlening. (stap voor stap met veel creativiteit). Het introspectief vermogen is immers gering.
  

  
  Harry Wouters | 29/11
  Dag Wim, Bedankt voor je reaktie! Binnen de redaktie van CC bestond verschil van mening over de vraag of alle ingebrachte casussen via een vastpatroon (intake gegevens, hulpvraag, probleemanalyse, hulpverlening -inclusief doelen en planning,-evaluatie) geredigeerd zouden moeten worden. Mijn stelling was dat dit vaste patroon ontbreekt wanneer je bijvoorbeeld werkt met een problematiserende aanpak uit de emanciperende hulpverlening. Problematiseren is het omzetten van een vraagstuk in een werkstuk en dat gebeurt meestal op een schriftelijke manier. Zo ook in deze casus. Het inschatten van de verhouding draagkracht - draaglast speelt daarbij geen rol. De hulpvrager heeft zelf de sleutel van deze aanpak in handen. Wanneer hij/zij geen antwoord geeft op de vragen, of met antwoorden komt waar geen touw aan vast te knopen is, zal de hulpverlener een andere werkwijze van stal moeten halen. Doelbewust heb ik een casus genomen van iemand met een verstandelijke handicap, omdat het hebben van een verstandelijke handicap en problematiseren op gespannen voet lijken te staan ("het introspectief vermogen is immers gering".) In 1989 vroeg de Somma mij een experiment te coachen waarbij mw'ers van verschillende spd'en wilden nagaan of emanciperende hulpverlening en daarbinnen problematiseren, bruikbaar was in de hulpverlening aan mensen met een verstandelijke handicap. Het experiment werd geredigeerd en begeleid door twee onderzoekers van de Vrije Universiteit in Amsterdam. De evaluatie van de hulpvragers die aan het experiment hadden meegedaan, was niet alleen zeer positief maar bracht ook een onverwacht feit op tafel. De hulpvragers konden beter uit de voeten met een problematiserende aanpak dan met de gebruikelijke hulpverleningsgesprekken. De voornaamste reden die ze daarbij noemden was dat de hulpverleners moesten wachten op de hulpvragers totdat die (eindelijk) een antwoord hadden opgeschreven, voordat de hulpverleners een nieuwe vraag konden stellen.Kortom: tijdens de hulpverleningsgesprekken waren de hulpverleners te snel: "dan kan je niet nadenken". Voor een verslag van de inhoud van dit experiment zie mijn boekje Emanciperende hulpverlening, deel II van het Handboek Begeleidingsmethoden voor mensen met een lichte verstandelijke handicap, onder redactie van de twee VU-onderzoeker drs A.M. Bijman-Schulte en Dr C.G.C. Janssen. Uitgave: Somma, Utrecht, mei 1993.